Wie is Jason Bhugwandass? Alles over gesloten jeugdzorg en zijn onderzoek naar misstanden

Misschien heb je zijn naam wel langs zien komen in het nieuws of op Tiktok. Jason Bhugwandass (25) is ervaringsdeskundige over de gesloten jeugdzorg. Hij maakt zich hard voor de rechten van jongeren in de gesloten jeugdzorg op TikTok en Instagram. Met zijn onderzoek wist hij landelijk nieuws te bereiken.

Jason zat vanaf zijn zestiende met suicidale klachten in de gesloten jeugdzorg. Hij zat in dertien maanden tijd in vijf gesloten jeugdzorg klinieken en zag zo'n 135 hulpverleners. Hij beleefde een heftige tijd in die instellingen. Jason kreeg net als vele anderen niet de juiste hulp binnen de instelling. Daarnaast lijken de instellingen erg veel op gevangenissen.

'De kinderen die daar in zaten, waren kinderen die in hun verleden slachtoffer waren geweest van mishandeling, misbruik of verwaarlozing. Die kinderen die al slachtoffer zijn geweest en al bestraft waren in hun hele jeugd moesten zo'n instelling in.'

Op zijn 18e viel hij in een 'zwart gat.' Omdat hij toen officieel 'volwassen' was, viel hij niet meer onder de jeugdzorg. Ineens moest hij alles zelf regelen en bovendien had hij inmiddels trauma's opgelopen door de hulpverlening. Niemand die hem begreep of waar hij terecht kon voor hulp.

Inmiddels gaat het een stuk beter met Jason en komt hij op voor de jongeren in de gesloten jeugdzorg. Hij wilt dat het systeem compleet vernieuwd wordt. Hij heeft zich aangesloten bij ExpEx, een organisatie die jeugdhulp wil verbeteren vanuit het perspectief van de jongeren zelf. Volgens Jason moet het meer gaan over de inhoud van de zorg zelf en liefde voor kinderen en niet altijd over geld.

'Een liefdevolle benadering werkt het best', aldus Jason.

Jason was in 2021 Amsterdammer van het jaar. Hij werkte samen met de organisatie 'Het Vergeten Kind' om gesloten jeugdzorg te stoppen. Hij haalde 134.000 handtekeningen op en dit leidde tot het aannemen van een motie om te stoppen met gesloten jeugdzorg.

Op TikTok en Instagram beantwoordt hij vragen van volgers over de gesloten jeugdzorg en waarom het veranderd moet worden. Met zijn 150.000 volgers heeft hij al een aardig bereik en is hij zo een grote steunpilaar voor vele lotgevallen van de gesloten jeugdzorg.

Jason heeft zelf in 2015 op de ZIKOS afdeling gezeten en een vervelende tijd gehad. ZIKOS is een speciale afdeling voor jongeren met pshyische problemen in de jeugdzorg. Jason heeft een onderzoeksopzet gemaakt en meer dan 50 jongeren gesproken over hun ervaring op die afdeling.

'Hardeveld was voor mij de nekslag', aldus Jason.

In het rapport kwamen nogal heftige conclusies naar voren. Jongeren die op de ZIKOS afdeling zitten, leven daar in extreem isolement. Gemiddeld brengen ze meer dan twintig uur per dag alleen door. Ook zeggen de jongeren dat medewerkers straffen gebruiken om psychiatrische klachten van de jongeren te handelen.

"Het leidt ertoe dat veel jongeren hun emoties niet meer uiten en hun mening niet meer durven geven." Bhugwandass spreekt van "een extreem repressief klimaat", met meldingen van "psychisch, fysiek en seksueel geweld", waarin ze worden "gekleineerd, vernederd, uitgescholden of gemanipuleerd door groepsleiders".

Naar aanleiding van het rapport dat al eerder was gedeeld met de instellingen en inspectie, zijn er maatregelen genomen. IHUB schrijft dat dat de inspectie is langsgeweest en heeft geconstateerd dat de kwaliteit van zorg niet goed was.  Er komt nu extra personeel en expertise en één team is ontbonden. 

Jason heeft met zijn onderzoek iets voor mekaar gekregen wat een droom is voor vele lotgenoten van de ZIKOS-afdeling: Er worden geen nieuwe cliënten aangenomen voor die afdeling.